آثار وقف، پس از مرگ واقف
پيامبر اكرم (صلي الله عليه وآله) مي فرمايند: با مردن انسان طومار زندگي او پيچيده شده و براي هميشه ارتباط او با دنيا قطع مي شود، مگر سه گروه: 1- دانشمندي كه اثري علمي براي هدايت مردم، از خود به يادگار گذاشته باشد. 2- صدقات و خيرات مستمري كه مردم، از آن ها سود برند. 3- فرزند صالح و نيك كرداري كه پدر و مادر را به دعاي خير ياد كند. (ميزان الحكمه ح 14287)
واقدي در كتاب مغازي، نقل مي كند مخيربن نصر به پيامبر خدا (صلي الله عليه وآله) وصيت كرد تا اموالش را كه 7 باغ بود در راه خدا به مصرف رساند، حضرت نيز آن ها را موقوفه قرار داد، تا اصل باغ ها محفوظ ماند و ثمره هايش مورد استفاده امت اسلامي قرار گيرد.
ائمه اطهار(عليهم السلام) خود در اجراي سنت وقف پيشقدم بودند؛ امام علي (عليه السلام) چاه ها و باغ هاي بسياري را كه به دست خود احداث فرموده بود، در راه خدا و مسلمانان وقف كرد.
وقف، انفاق خالصانه و دور از منّت
15- وقف، انفاق بيمنت است. چطور؟ آدم وقتي زنده است پول به كسي ميدهد، ممكن است منت بگذارد. من بودم كه تو را داماد كردم. جهازيهات را من درست كردم. خانهات را من به تو وام دادم. هي ميگويد: من من ... اما وقتي وقف ميكني ميميري، ديگر طرف را كه استفاده ميكند نميبيني كه بر سرش منت بگذاري. بنابراين وقف انفاق بي منت است.
16- وقف مضاربه بيضرر با خداست. اينهايي كه مضاربه ميكنند، پول ميدهند ممكن است سرمايهشان از بين برود. وقف يعني مضاربه با خدا. مضاربه با خدا شكست ندارد. چون «إِنَّ اللَّهَ اشْتَرى» (توبه/111) به بهشت ميخرد.